AYT Edebiyat | İslamiyetin Kabülünden Önceki Türk Edebiyatı II

B. YAZILI EDEBİYAT


En eski yazılı edebiyat ürünleri "balbal" adı verilen mezar taşlarıdır.
Yazılı edebiyata dair en önemli örnekler ise Orhun Abideleri ve Uygur Metinleri'dir.
Türk kültürü de tarih ve coğrafyadaki çok boyutluluğa paralel olarak çeşitlenmiş farklı seviye ve birikimlerle zenginleşerek farklılaşmış buna rağmen belli bir ortaklığı sürdürmüş ve günümüze ulaşmıştır.

Orhun Abideleri

Orhun Irmağının eski yatağında bulunduğu için bu adı almıştır.
II. Köktürk (Kutluklar) döneminde dikilmiştir.
Söylev niteliğindedir. Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
  1. Bilge Tonyukuk Yazıtı
  2. Kül Tigin Yazıtı
  3. Bilge Kağan Yazıtı
720-735 yılları arasında dikilmiştir. 38 harfli Köktürk alfabesiyle yazılmıştır.

Türk adının geçtiği ilk Türkçe belgedir. Prof. Thomsen ve Radloff tarafından okutululmuştur.

Uygur Metinleri 

Daha çok Budha ve Mani dininin esaslarını anlatan metinlerdir.
14 harfli Uygur alfabesiyle yazılmıştır.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri I

Resim
Merhabalaarr. Aynen biyolojiden devam ediyorum. İkinci konumuz Canlıların Temel Bileşenleri .  Canlıların temel bileşenlerini iki kısımda inceliyoruz bitanem. İnorganik Bileşikler ve Organik Bileşenler.  Organik bileşik nedir? İnorganik bileşik nedir? Merak etme ben de önce onları açıklayacağım zaten. Zira meb amca da öyle yapmış. Şimdi bir de coşku ya baktım da adam önce kimya bilgisiyle zemin hazırlamış. Aslında ben de bilgimi tazelerim o yüzden biz de öyle yapalım. Birazcık temel kimya bilgisi öğrenelim haydii. Şimdi bu inorganik olsun organik olsun tüm maddeler atomlar oluşuyor anacım. Onu biliyosun. Merak etme ben de bildiğini biliyorum. Dur devam edicem. Her atom elektron, proton ve nötron adı verilen yapılardan oluşuyor. O zaman şöyle basit bir formül yazalım: Elektron + Proton + Nötron = Atom Einstein gibi kızım nasıl da formül üretiyorum ama. Çok zordu yukarıdaki formülü birleştirmek arkadaşlar. Atomu tanımladık geçelim elemente. Element de sadece bir cins atomd
Devamı

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri II

Organik Bileşikler Yaşayan organizmaların ortak özelliği dışarıdan aldıkları maddeleri kendi yapılarına uygun şekilde yeniden düzenlemeleridir canısı. Organik bileşiklerin yapısını oluşturan temel elementleri konunun başında vermiştim. Hatırlıyorsun değil mi? (C, O, H) Karbon, oksijen ve hidrojendi bebeğim.  Organik Bileşikler, canlılar tarafından üretilirler (yapı taşları ototrof canlılar tarafından üretilir) karbonhidratlar, proteinler, yağlar enerji verirler vitaminler enerji vermez düzenleyicidirler. Önce karbonhidrat, protein ve yağları(lipitleri) işleyeceğiz ama ondan önce ben buraya bu üçüyle ilgili belirli sıralamalar yazacağım. Enerji Verme Sırası:  Yağ > Protein > Karbonhidrat Hücrede Kullanılma Sırası:  Karbonhidrat > Yağ > Protein Hücre Yapısına Katılma Sırası:  Protein > Yağ > Karbonhidrat Hücredeki Solunumla Yıkım Kolaylığı Sırası:  Karbonhidrat > Protein > Yağ Boşaltım zorluğu sırası:  Protein > Yağ > Karbonhidrat Her bir haltı d
Devamı

TYT Biyoloji | Enzimler

Resim
Selam, Aşağıdaki metin MEB ders kitabından alıntıdır. En altta kaynak yer alıyor. Okuyabilirsiniz ya da konuyu hızlı ve güzelce anlatan aşağıdaki videodan konuyu izleyebilirsiniz. Kimyasal reaksiyonlar, enerji bakımından incelendiğinde endotermik (ortamdan enerji alan) ve ekzotermik (ortama enerji veren) olmak üzere iki gruba ayrılır. Ancak her iki reaksiyon tipinin de başlayabilmesi için sisteme mutlaka dışarıdan belli miktarda enerji verilmesi gerekir. Kimyasal reaksiyonların başlayabilmesi için dışarıdan alınması gereken minimum (en düşük seviyedeki) enerji miktarına aktivasyon enerjisi denir.   Kimyasal reaksiyonlarla ilgili diğer önemli konu da katalizör kavramıdır. Katalizör, kimyasal reaksiyonların hızını artıran ancak reaksiyon sonunda kimyasal olarak değişime uğramayan maddelere verilen isimdir. Canlı hücrelerde ise biyokimyasal reaksiyonların gerçekleşmesinde görev alan biyolojik katalizörlere enzim adı verilir. Canlı vücudu dışındaki ortamda bir molekül
Devamı