Uzay, Zaman, Kütle ve Işık Hızı Hakkında


Selamlar. Bu gözlemlenebilir evrenin logaritmik görsel bir kurgusu. Bu görselin hikayesi için şu videoyu izleyebilirsiniz. 

Şimdi bu görseli çıkış noktamız olarak alıp başlıktakiler hakkında biraz muhabbet edeceğiz. Uzayı hala boşluktan ibaret sanıyorsanız oldukça yanıldığınızı bu cümleyle fark ettiniz. Öyle sanmayın. Zira Higgs Bey ismini verdiği bozon ile bu boşluk teorisine karşı geldi. Detay için tıklaman yeterli. Haliyle boşluk diye bir şey yok. Süzülüyoruz, su içinde misali. Gezengenler de öyle. Süzülüyorlar ve boşlukta değiller. Işık yani fotonlarda bu bahsi geçen higgs maddesinin içinde en hızlı hareket eden parçalar, parçacıklar. Hatta bu hız kavramı göreli. Ne demek? Yani bize göre hızlı. Fotonun penceresinden baktığımızda her an her yerde. Einstein'ın görelilik kuramı da burada devreye giriyor işte. Senin pencerenle, ışığın penceresi farklı. Senin gördüğünle, fotonun gördüğü bir değil anlayacağın.

Uzaydan ve ışıktan bahsettik biraz. Hıza, ivmeye ve kütleye geçebiliriz öyleyse. F=ma'yı lisede fizik dersinde duydunuz. F kuvvet, m kütle, a da ivme. Yani bir cisme kuvvet uygularsan ve bu cisim kütleye sahipse, cisim hızlanır. Fakat burada ki problem de ne kadar hızlanır? Neden ışıktan daha hızlı gidemez ve bizim evrenimizin sınır noktası neden ışık hızı? Bulunduğumuz evrende ışık hızından daha hızlı ilerlememiz mümkün değildir. Işık hızı evrenimizin sınırıdır. Aslında bu sınırı açıklayan da F=ma formülüdür. 

Fotonların kütlelerinin neredeyse olmadığını söylebiliriz. Bu yüzden higgsin içinde süzülürken higgsle en az etkileşirler, en az etkileştikleri için de en hızlı giderler. Bunu havada koşmanızla, su içinde koşmaya çalışmanız olarak düşünebilirsiniz. Su ile daha çok etkileşime girdiğimiz için suda yeterince hızlı olamayız. Fotonun higgs ile yaklaşık böyle bir ilişkisi var. Biz higgsle çok fazla etkileştiğimiz için, kütlemiz fazla fazla olduğu için bu kadar yavaşız. Foton hafif halyile higgs ile etkileşmiyor ve muazzam hızlı.

Fakat yine bir zorunluluk hali olarak hızlanmak için kütleye ihtiyaç vardır. Zira F=ma. Eğer m olmaz ise denklem olmaz. Bunu m'in yerine 0 koyarak görebiliriz. Kütle çok olduğundaysa ilerlemek, hızlanmak zorlaşır. Kütle arttıkça etkileşim artar, etkileşim arttıkça, hareket zorlaşır.

Diğer bir kuralımız ise hızlandıkça zaman yavaşlar. Burada yeniden görelilik araya girer ve zaman hızlanan nesne için, hızlanan nesnenin penceresinden yavaşlar. Işık hızına ulaştığınızda ise zaman durur. Yani eğer ulaşabiliyor olsaydık. Bu yüzden fotonun her an her yerdedir, fakat fotonun penceresinden. İzafiyet teorisi de budur kısaca.

Işık yılına zamana vs. girecektim lâkin üşendim. Merak ederseniz araştırırsınız zaten.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri I

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri II

TYT Biyoloji | Enzimler