YGS Felsefe | Felsefeyle Tanışma

Konu başlığı benden bağımsız arkadaşlar. Ha illede başlığa uygun giriş yapacaksam bu felsefe, bu da sevgili okuyucumuz. Hadi tanıştığınıza memnun olun.

Dur tamam kapama sayfayı ya. Şaka.

Felsefenin bir çok tanımı vardır. Net bi tanımı olmamasının sebebine daha sonra geçip önce size kelime anlamını söyliycem.

Yunanca "philia" ve "sophia" kelimelerinden oluşur. İlkinin mânâsı seviyorum, peşinden koşuyorum, arıyorumdur. Yok karşı cins mevzu değil hemen oraya çekmeyin. İkinci kelimenin mânâsı bilgi, bilgelik. E bi de birleştirip yazarak zekânızı küçümsemek istemiyorum.

He bu arada felsefenin çok fazla farklı tanımının olmasının sebebi felsefenin öznel olması.

Ayrıca felsefede cevaplardan çok sonuralar önemlidir. Niye? Çünkü sonuca ulaşmak değil maksat. Düşünmek, öğrenmek, sormak, daha çok öğrenmek, aramak. Yollara düşmek hatta. Felsefe yolda olmaktır. K. Jaspers diye bi adam söylemiş bunu.

Felsefenin konularını meb 3 e ayırmış. Varlık, bilgi ve değer  olarak. Biz de öyle ayıralım. Sonuçta talim terbiye kurulu ne derse doğru der.

Varlık felsefesinin öteki adının ontoloji, bilgi felsefesininkinin epistemoloji ve değer felsefesinin öteki adının da aksiyoloji olduğunu yazın bi kenara. Bak hâlâ okuyo. Yaz dedim. Al minik bi kalem kağıt, yaz. Unutcaksın sonra.

Felsefenin bilimle ilişkisi var arkadaşlar. Bu aralar baya sıkı fıkı görüyorum onları. Hayırdır inşallah. Çok da ortak noktaları var ayol. Nası yakışıyoolaar. İkisi de akılcı, düşünceliii. Evreni, insanı ve yaşamı araştırıyolar. Bi de titizler böyle her işlerş sistemli, yöntemli. Baya pimririklik derecesinde hem de. Eleştiri süzgecinden geçirmeden edemiyolar. Zor güveniyolar. Çok detaycılar. E bu kadar bilgiye de genelleme yapmadan edemiyolar işte.

6 ay sonra...

Nazar değdi kız bunlara. Çok yakışılar benziyorlar dedik dedik noldu? Bir zıtlar şu sıralaar. Of mazallah. Bu kadar ayrılık olmaz. Biri öyle diyo biri böyle diyo. Felsefe evreni, yaşamı sorgulamaya devam ediyo ama bilim yok mu o bilim. Kendini olgularla sınırlıyo. Yok o sınırların ötesine geçemiyo. Felsefe buna olgu ve olaylar arasındaki gerçekliği açıklamaya çalışıyo bilim napıyo almış eline teleskobu, mikroskobu doğa olaylarını inceleyip arada nedensellik bağı kurmaya çalışıyor işte sonra ben bunlarla ilgili yasa yapıcam, herkes bana inanıcak diye tutturuyor. Felsefe nasıl naif ama kibar kibar diyo bak canım herkes farklı düşünür, kişisel şeyler bunlar, öyle herkese aynı şeyi kabul ettiremesin diyor. Diyor ama bilim dinliyo mu? Yok. Bilim varsa yoksa tüme varıcam tümden gelicem. Hayır efendim tüm de neresiymiş? Gelsen ne oluur, gitsen ne olur? Bak felsefeye nasıl spekülatif, nasıl rasyonel düşünüyo. Ayrılır bunlar. Uzun sürmez bak demedi deme.

Felsefenin bilimle benzer ve ayrı yönlerini de oldukça değişik bi yöntemle doğaçlama olarak açıkladığımıza göre dinle olan ilişkisine geçebiliriz.

Bu ikisinin ortak yönü evren nasıl oluşmuştur sorusu ile insanın varlık amacı nedir sorusudur. Farklı yönleri ise felsefenin eleştirel ve kuşkucu olmasına karşı dinin kabullenişe, inanç esasına dayanmasıdır. Dinin kuralları dogmatiktir, tartışılamaz.

Sanat ile de ilişkisi var felsefenin. Her ikisi de özneldir, eleştiricidir, yaratıcı zekâ ister, dünyayı ve evreni anlama çabası içindedir. Buna nazaran sanat güzeli, hoşa gideni ararken felsefe hakikati arar. Felsefe akıl odaklıyken, sanat duyulara ve duygulara dayanır. Felsefe eleştirir, sanat beğenir. Felsene nesneler dünyasının gerçekliğindedir, sanat sanatçının zihnindeki geniş dünyadadır.

Felsefe ve hikmet ilişkisini şöyle açıklamış meb, hikmet yani bilgelik büyük, odalı içinde bilgiler olan bir ev ise felsefe bunun çatısından başka bir şey değildir.

Felsefi düşüncenin belli nitelikleri var elbet.


  • Sorular cevaplardan önemlidir.
  • Refleksif bir düşüncedir.
  • Eleştirici ve sorgulayıcıdır.
  • Akla dayanan bir düşüncedir.
  • Temellendirmeye dayalı bi düşüncedir.
  • Çözümleyici ve kurucu bi düşüncedir.
  • Öznel bi düşüncedir.
  • Evrensel bi düşüncedir.


Felsefede tutarlılık çok önemlidir. Aslında insanda tutarlılık daha önemlidir. Tutarlılık her şeyde önemlidir.

Felsefe dil ilişkisi hakkında bi alıntı, Ne kadar bilirsen bil, söylediklerin karşındakinin anlayabileceği kadardır. Mevlanadan. Ayrıca Orwell'ın 1984'ündeki ana karakterin iş yerindeki arkadaşıyla aralarında geçen diyologları daha iyi anlatır felsefe-dil ilişkisini. Kelime haznen kadarsın ama bunu bil. Anlayabilmen de aktarabilmen de kelime haznen kadar.

Ayrıca felsefenin ortaya çıkması için uygun koşullarda gerek. Buna en iyi örnek de skolastik düşünce yıkıldıktan sonra ortaya çıkan daha rahat ortamdır.

Hepimiz biliyoruz ki refah seviyen düştükçe düşünme yetin de düşer. Zira tüm vaktini hayatını kazanmaya, yaşamak için çabalamaya adarsın ve geriye düşünmek için vaktin kalmaz.

Refah seviyesi fazla yüksek olanlara oyalanmaları için bu kadar oyuncak yapmaları doğal ha? Onların düşünmeye çok vakti var ama be düşüneceklerini kendileri belirlemiyorlar.

Ayrıca mobilden yazdığım için müthiş kelime- harf hataları yapmam muhtemel. Üzgünüm.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri I

YGS Biyoloji - Canlıların Temel Bileşenleri II

TYT Biyoloji | Enzimler